Dinsdag 22 juni

Riga is van oudsher een welvarende stad. Dat is vooral te danken aan de ligging aan het estuarium van de Daugava, waardoor de stad over een prachtige natuurlijk haven beschikte. Wetenschap en kunst konden zo ook tot grote bloei komen.
Dat we nu in crisistijden leven is in Letland wel te merken. Bij de uitzendbureau's en vacaturebanken is het druk. Er worden op straat allerlei diensten aangeboden. Je kunt je laten wegen op straat en invaliden (?) wachten geduldig op een muntje in hun koffiebekertje. Een oude vrouw zet haar hoedje op de trottoirband en begint te dansen op een muziekje uit een cd-speler. Het werkeloosheidspercentage is ongekend hoog.
Toen ik de stad binnenreed zag ik de fundamenten van wat eens de grote synagoge was, midden in het voormalige ghetto. Op een messing plaat staat dat de synagoge, gebouwd in 1871, door de nazi's werd platgebrand waarbij honderden joden omkwamen in de vlammen. "Dat was het werk van Letse fascisten, niet van de Duitsers", vertelt rabbijn Levi van de kleine synagoge die is blijven staan. "Na de oorlog waren er nog 150 van de 45.000 joden over in Riga. Op meer dan 200 plaatsen in Letland zijn moordpartijen geweest".
Het gebedshuis waar ik nu voor sta is gebouwd in 1905, met aan de buitenkant alle kenmerken van art-nouveau. Levi vertaalt de Hebreeuwse tekst op de gevel: "Mijn huis zal een huis van gebed zijn voor alle volken". We mogen niet haten, vult hij aan, want daarmee maak je alleen jezelf kapot. (Waar woord)
Van binnen is de ornamentatie vreemd genoeg in Egyptische stijl. "Dat is omdat we in Egypte hebben leren bidden om verlost te worden uit de slavernij. Dat moeten we blijven doen. Maar dat is mijn persoonlijke interpretatie hiervan" zegt Levi. Als hij bij mijn vertrek hoort dat ik uit Nederland kom geeft hij mij een hand en zegt: "Mazzel in Mokum!".
Er staan nog tientallen houten huizen overeind in het vroegere ghetto, de meeste in deplorabele toestand.
Overal in de stad wordt hard gewerkt aan renovatie van historische panden. Riga is vooral beroemd om zijn art-nouveau. In het begin van de twintigste eeuw lieten ontwerpers zich inspireren door vloeiende lijnen uit de natuur. Er is hier een prachtige wijk waar de liefhebbers van deze kunst hun hartje kunnen ophalen.
Als je wat afstandelijk kijkt, lijkt zo'n pand op een protserige slagroomtaart, maar de details zijn schitterend en veelzeggend over de bewoner van destijds.
Vanwege een zware plensbui een museum ingevlucht. Dat blijkt meestal een aantrekkelijke vluchtweg te zijn. Het nationaal Lets museum heeft een enorme collectie vanaf de oude steentijd tot heden. Honderden foto's over het boerenleven aan het begin van de twintigste eeuw
Eigenlijk niet zo ver van mijn belevingswereld op de boerderij in de jaren '50.
Riga heeft veel mooie kerken. De oeroude dom met een rondgang buiten die vol staat met museumstukken. Het interieur is erg mooi.
Bijzonder indrukwekkend is Russisch Orthodoxe kathedraal van de geboorte van Christus met honderden (!) iconen en 3 iconostasen.
Riga is een stad vol kleur, kunst en gezelligheid. Vandaag is het bijzonder feestelijk rond de Dom. Het is markt, er is live muziek, er treden dansgroepen op en veel mensen lopen rond met een bloemenkrans of een krans van eikenbladeren in het haar. De zon staat op het hoogste punt. Maar hij laat het vandaag wel afweten!